| تاریخ ارسال: 1397/3/1 |
همایش سالانه انجمن مشاوره ایران با عنوان "مدرسه ، هویت یابی، اشتغال ، امنیت روانی- اجتماعی " در تاریخ 25 اردیبهشت ماه با حمایت دانشگاه علامه طباطبایی در حالی برگزار گردید که اساتید بزرگ دانشگاهی و غیر دانشگاهی و دانشجویان و مشاوران علاقه مند زیادی از آموزش و پرورش و دانشگاه های مختلف کشور در آن شرکت کرده بودند.
در شروع مراسم پس از قرائت آیاتی از قرآن کریم و سرود ملی، در اولین سخنرانی تخصصی، دکتر شفیع ابادی استاد تمام دانشگاه علامه طباطبایی به ضرورت توجه به بحث اشتغال در جامعه در جهت حفظ هویت ملی پرداختند. ایشان بیان کردند که تأکید رهبری در سال های اخیر بر بحث اشتغال نشان از اهمیت آن داشته و جان این پیام در تولیدی است که مبنای اقتصاد مقاومتی داشته باشد.که اگر این مهم در کشور انجام شود، امنیت روانی و به تبع آن هویت ملی حفظ خواهد شد. ایشان توضیح دادند که خود کفایی در وحله اول اشتغال و خود باوری است.و زمانی خودباوری ایجاد می شود که برای انسان ها امنیت شغلی ایجاد شود و فساد در ادامه آن کم شود. بیکاری زمانی کشنده است که اکثریت جامعه را در بر بگیرد و آن نیز زمانی است که تولید نباشد. لذا نیازسنجی منطبق بر شرایط جغرافیایی و احتیاجات هر منطقه، واقعیت سنجی، اقدام به عمل، کمک های علمی و مالی به تولید کنندگان، جلوگیری از قاچاق و نظارت مستمر و دائم بر کیفیت کالاها از راه حل های آن می باشد.
در ادامه در اولین پلن تخصصی با عنوان"نقش محوری مدرسه بر هویت ملی با تاکید بر خانواده و اشتغال "، سرکار خانم دکتر کلانتر هرمزی استاد رشته مشاوره دانشگاه علامه طبابایی و مدیر گروه مشاوره علامه طباطبایی مباحث خود را با طرح سوالی در این زمینه شروع کردند که نقش مشاوران مدارس در انسجام هویت جمعی چه گونه می تواند می باشد؟ ایشان که مسیول این پنل نیز بودند بیان کردند یکی از موضوعات مهمی که ما با دانش آموزان در سنین بحرانی نوجوانی در مدرسه روبرو هستیم، بحث هویت فردی است که به صورت شناختی تشکیل می گردد. که در این بین نقش مشاوران مدارس در ایجاد و شکل دهی به آن ازطریق کار بر روی ابعاد شناختی دانش آموزان از اهمیت بالایی برخوردار است.
سپس دکتر نورانی پور عضو هیات موسس انجمن مشاوره ایران و استاد تمام دانشگاه، عوامل موثر بر فرایند کار در مدرسه را شامل دانش آموزان، معلمان، والدین، کارکنان و ساختار و سازمان مدرسه توضیح دادند. که در این بین زوج ها و خانواده ها در نقش والدینی در تشکیل هویت دانش آموزان نقشی اساسی دارند. که توجه و کار بر روی مشکلات زناشویی و خانوادگی در جهت شکل گیری هویت قوی فردی در دانش آموزان بسیار با اهمیت می باشد.
دکتر شفیع ابادی نیز در ادامه پلن تخصصی که با محوریت نقش خانواده و مدرسه در شکل گیری هویت بحث می شد، توضیح دادند که "هدف" به عنوان اولین عامل بقا در زندگی به افراد نشان می دهد که باید چه کار کنند. یکی از عمده ترین مشکلات آموزش و پرورش در کشور ما نیز متوجه همین مبحث "هدف گزینی " می شود که باید به آن پرداخته شده و همچنین اهداف به صورت عملیاتی تعریف شوند. در یک کلام تعریف ما در آموزش و پرورش از یک انسان خوب باید مشخص شده تا بتوانیم آن را به مرحله عمل درآوریم.
سپس دکتر عطاری استاد تمام دانشگاه رشته مشاوره به نقش مادران در شکل دهی به هویت فردی کودکان در نسل های بعدی پرداختند و اشاره به جایگاه والای زن در این قضیه داشتند که همین امر لزوم توجه به آموزش های فرزندپروری که در ان هویت افراد توسط خانواده به خصوص مادر شکل می گیرد را می رساند.
دکتر سلیمی بجستانی دانشیار رشته مشاوره دانشگاه علامه طباطبایی در سخنان خود به بدعت های غلطی که زمینه ساز کم شدن شور و شوق یادگیری در دانش اموزان است اشاره کردند که از جمله آن تعطیلی های فراوان در سال تحصیلی، نهادهای آموزشی ساختگی مثل گاج و قلم چی، سوء استفاده از مفهوم تیزهوشی در مدارس غیر دولتی در جهت منافع شخصی، کتاب های کمک آموزشی که در بسیاری موارد غیر استاندارد هستند، پدیده ای به نام پشتیبان در مدارس و تاکید افراطی مدارس بر مباحث شناختی و درسی و غفلت از آموزش های تربیتی با محوریت هیجانات و اخلاقیات می باشد.
خانم دکتر رضاپور نماینده از سوی اداره امورتربیتی و مشاوره وزارت آموزش و پرورش نیز در سخنرانی خود به تعارضات ارزشی موجود بین خانواده و مدرسه که زمینه ساز ایجاد مشکلات هویتی در دانش آموزان است، پرداختند و در این بین به نقش تغییر ساختار آموزشی از طریق تحول در سند چشم نداز و اهداف آموزش و پرورش تاکید کردند که در حال کار بر آن می باشند.
در ادامه همایش دکتر خدادادی دکترای مشاوره از دانشگاه خوارزمی پژوهش خود با عنوان" نقش عملکرد خانواده در شکل گیری هویت ملی" را با توضیح شکل گیری هویت در بستر تعاملات بین فردی به خصوص خانواده ارائه دادند. و به نقش مشاوران در جهت استحکام بخشی در خانواده و به تبع آن استحکام هویت ملی اشاره کردند.
در ادامه در دومین پلن تخصصی که با عنوان "حقوق شهروندی و هویت ملی" با ریاست دکتر برجعلی رئیس دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبایی برگزار گردید، دکتر یوسفی استاد مشاوره دانشگاه کردستان صحبت های خود را با شعری کردی با مضمون اهمیت علم و دانش در اعتلا و رشد و پیشرفت کشور شروع کردند و سپس افزودند که اگر خواهان بهبود و اصلاح مشکلات هویتی در میان نسل جوان خود هستیم، باید به اصلاح الگوهای آموزشی و تربیتی در کشور مبادرت بورزیم. و این امر میسر نمی شود جز با انجام نظر سنجی هایی در سطح مناطق و شهرستان ها برای بررسی نیازهای قومی، فرهنگی و بافتی در جهت تدوین محتواهای آموزشی متناسب با هر بافت منطقه ای. زیرا برای مثال طرح آموزشی که در تهران ریخته شده و به کار میرود در شهری دیگر با ویژگی های قومیتی و فرهنگی متفاوت قابل اجرا نمی باشد.
خانم دکتر رقیه موسوی استاد مشاوره دانشگاه شاهد نیز به نقش تربیت نیروی انسانی قوی به عنوان یکی از راهکارهای رشد و پیشرفت در هر کشور اشاره کردند که در این میان توجه به حقوق شهروندی و داشتن برنامه های از قبل تدوین شده با توجه به دو بعد "حقوق" و "مسئولیت ها" بسیار با اهمیت می شود. آموزش تفکر انتقادی، بحث مشارکت، بحث پذیرش اجتماعی و آموزش مهارت های اجتماعی و ارتباطی و همچنین ارزش ها از جمله مواردی است که باید روی آن به عنوان ابعاد حقوق شهروندی از کودکی و از مقطع پیش دبستانی کار کرد که همین ها به مرور زمان زمینه انسجام هویت ملی را ایجاد می کند.
جناب آقای رستمیان میهمان مدعو از شهرداری تهران و رئیس اداره آموزش و مشارکت های اجتماعی شهروندی منطقه ۱۱ در ادامه پنل گزارشی از فعالیت های 10 ساله شهرداری تهران در بحث آموزش حقوق شهروندی دادند که در جهت ارتقا، بینش و بهبود رفتار شهروندان برای دستیابی به یک زندگی بهتر و در تعامل با آموز و پرورش صورت گرفته است. طرح آموزش حمل و نقل و ترافیک و محیط زیست در سطح مدارس ابتدایی و طرح شهرداران مدارس در سطح مقاطع متوسطه از جمله این طرح ها در سال های اخیر بوده است که لزوم ورود جامعه دانشگاهی در جهت از بین بردن کاستی های آن را خاطر نشان کردند.
دکتر انصاری نیز از اساتید حقوق دانشگاه شعید بهشتی و دبیر انجمن ایرانی جرم شناسی به ابعاد حقوقی بحث حقوق شهروندی و رابطه آن با هویت ملی پرداختند و اینگونه توضیح دادند که رابطه محترمانه دولت و حاکمیت با مردم جوهره اصلی شکل گیری آن می بلشد. ایشان افزودند که در این زمینه 18 حق شهروندی وجود دارد که آزادی افراد را مشخص می کند. و فهرستی از این حقوق شامل مباحث مربوط به عدم برابری و تبعیض، استقلال، رفتار محترمانه و رعایت کرامت انسانی، مشارکت و پاسخ گویی یعنی حق دیده شدن و شنیده شدن می باشد.
همچنین خانم دکتر قوام به اهمیت نهادینه کردن ارزش ها و عقاید و الگوهای رفتاری صحیح در کودک در بحث آموزش حقوق شهروندی و به تبع آن شکل دهی به هویت ها اشاره کرد و ادامه دادند که این هدف از طریق کار در چهار سطح کلان توسط سیاستمدارن، در سطح بومی، در سطح خرده فرهنگ ها و خانواده و در نهایت در سطح فرد باید انجام پذیرد. که عمدتاً آموزش های ما در سطح اخر یعنی "فرد" متمرکز است. ایشان اضافه کردند که ما نمی توانیم به اهداف خود نائل شویم، مگر اینکه در همه سطوح کار انجام دهیم. عدم توجه به نقش نهاد خانواده، نهادهای مدنی مردم نهاد، و سیاست های کلان کشوری از آسیب های این حوزه است. که با یک همت عالی و بازبینی آموزش های در حال انجام در نهادهای کلانی مثل آموزش و پرورش و شهرداری ها می توان به اهداف نزدیک تر شد.
بعد از ظهر نیز همایش در پنل سوم با موضوع "عدالت، امنیت و هویت ملی" با سخنرانی دکتر فرح بخش، دکتر ایران شاهی، دکتر امان الهی و دکتر زارع و ایزدیار با مدیریت پنل دکتر باصری ادامه پیدا کرد. فرح بخش دانشیار رشته مشاوره و رئیس مرکز مشاوره دانشگاه علامه طباطبایی توضیح داد که تعادل بین دو مفهوم "تعلق"و "فردیت" شکل دهنده هویت فرد است که توجه بیش از حد به هر کدام ایجاد کننده هویت ساختگی در او خواهد بود. و در این بین توجه به مساله احساس تعلقی که در خانواده وجود دارد در شکل گیری امنیت فرد اهمیت دارد. که این امر به صورت یک چرخه از ایجاد احساس تعلق به هر جیز مثل دین،، نژاد،، کشور و... به وجود آمده که زمینه ساز ایجاد احساس امنیت در شخص می شود و در هر سنی ایجاد این احساس تعلق که زمینه ساز هویت است، به یک شکل باید انجام شود. در کودکی این احساس تعلق و عزت مندی با سبک های فزند پروری مثبت و سازنده شکل میگیرد و در نوجوانی توجه به موفقیت ها و شکست های دانش آموز... که این مهم خود را در ساختار و محتواهای آموزشی هویت زدا در آموزش و پرورش نشان میدهد. نتایج پژوهش انجام شده بر روی 3000 معلم و مصاحبه با آنان پیرامون دشواری محتوای کتب درسی نشان داد بیش از 55 درصد از دانش آموزان در فهم کتب درسی با کمک معلم با مشکل مواجه هستند که خود به تنهایی ایجاد هویت شکست در فرد را سبب شده که بازبینی در محتوای کتب درسی مطابق با نیازهای آموزشی و مهارتی ااز جمله اولویت ها در این زمینه باید باشد.
سپس دکتر امان الهی دانشیار رشته مشاوره دانشگاه شهید چمران اهواز در بحث امنیت روانی، به موضوع دلبستگی در کودک که از قرار گرفتن در کنار موجودی به نام "مادر" ایجاد شده و ریشه احساس تعلق به خانواده می ششود. که البته بررسی این پدیده در سطح کلان و در بعد اجتماعی، اینکه چه کسی به فرد دلبستگی ایمن می دهد، بسیار جای تأمل دارد. که همین امر فرد را آماده این می کند که چه قدر برای آن اجتماع جان فشانی و فداکاری کند و این یعنی "هویت ملی" یا "هویت قومی".. لذا عدم دریافت احساس امنیت و حمایت در سطح کلان از مولفه های ایجاد کننده هویت ملی ضعیف می شود. ایشان که نایب رییس انجمن مشاوره هستند افزودن نقش مشاوران در این زمینه در بحث تربیت و مداخله های بزرگ در فرزندپروری و آموزش ارتباط و تعامل مثبت و سازنده با کودک و نوجوان است که بهبود آن ریشه زیربنایی در کم کردن جرم ها و جنایت ها و افزایش امنیت روانی- اجتماعی است.
سپس دکتر ایران شاهی استاد رشته حقوق و دبیر انجمن ایرانی جرم شناسی و دکتر علی ایزدیار ، رکن و اساس هویت ملی را احساس تعلق دانستند و و به تبیین نقش "نظام عدالت کیفری" در شکل دهی به هویت ملی در افراد پرداختند. ایشان خاطر نشان کردند در قانون اساسی ما اصل 19 مقرر می کند که همه مردم ایران با وجود همه تمایزات از حقوق مساوی برخوردار هستند که اجرای کمال و تمام این اصل از قانون اساسی می تواند هویت بخش در یک جامعه باشد. زیرا احاد مردم علی رغم همه تفاوت های شان از حقوق مساوی برخوردار شده و این احساس عدالت زمینه ساز شکل گیری هویت ملی در دراز مدت می شود و البته در مقابل عدم عدالت یا عدم احساس عدالت در بین مردم به راحتی کم کننده هویت فرد در سطح ملی می شود. لذا در هر کشوری حقوق کیفری می تواند با اجرای عدالت از طریق دادن حقوق شهروندی انسجام بخش هویت ملی باشد.
و در آخر دکتر زارع از اساتید دانشگاه علامه طباطبایی بیان کردند که اگر بخواهیم بر روی هویت ملی، امنیت و عدالت کار کنیم باید احساس آن را ایجاد کنیم و این مهم نائل نمی شود جز از طریق کار بر روی فرهنگ و سواد فرهنگی و توجه به خرده فرهنگ های مختلف در سطح جامعه...
در نهایت همایش سالانه انجمن مشاوره ایران با عنوان "مدرسه ، هویت یابی، اشتغال ، امنیت روانی- اجتماعی " با ارائه گزارش و پخش مستندی از خدمات روان شناختی 6 ماهه این انجمن در شهرستان سرپل ذهاب استان کرمانشاه پس از زلزله آن و تجلیل و تقدیر از مشاوران حاضر در این فعالیت انسان دوستانه به پایان رسید.
