فصلنامه علمی پژوهش های مشاوره

---

چکیده
هدف: هدف این پژوهش بررسی تجارب مشاوران خانواده قوه قضائیه جهت شناسایی ویژگی­های اثربخش مشاوره خانواده در کاهش اختلافات خانوادگی و تحکیم خانواده بود. روش: این پژوهش کیفی و از نوع پدیدارشناسی بود. شرکت­ کنندگان در پژوهش شامل 20 نفر (13 زن و 7 مرد) از مشاوران خانواده قوه قضائیه چند شهر ایران در سال 1400-1399 بود. شرکت­کنندگان به شیوه نمونه­ گیری هدفمند و بر اساس ملاک­های ورود انتخاب شده و نمونه­ گیری تا رسیدن به اشباع ادامه یافت. به ­منظور تجزیه­ وتحلیل داده­ها، در ابتدا داده­ها ثبت و کدگذاری شده و سپس با استفاده از روش تحلیل پدیدارشناسی تفسیری ون­منن مورد تجزیه ­وتحلیل قرار گرفتند. یافته­ ها: یافته­ های پژوهش شامل 6 مضمون اصلی و 34 مضمون فرعی از تجارب مشاوران به ­عنوان ویژگی­های اثربخش درمانی بود. مضامین اصلی به­دست آمده شامل: اهداف پیگیری شده جهت کاهش اختلافات خانوادگی و تحکیم خانواده، ویژگی­های مشاور، اقدامات تسهیل­گر و  پیش برنده مشاوره کنار دادگاه، شکست مقاومت در  مراجعین کنار دادگاه، مداخلات دستیابی به تغییر در جهت کاهش اختلافات خانوادگی و تحکیم خانواده و ویژگی­های مکان مشاوره در جهت افزایش اثربخشی مشاوره­های کنار دادگاه بود. نتیجه ­گیری: یافته­های پژوهش نشان داد که مشاوران قوه قضائیه ­ای که نسبت به سایر همکاران خویش در کار با مراجعین متقاضی طلاق، نرخ طلاق کمتری در پایان جلسات مشاوره داشته و در حل و فصل کردن مشکلات خانواده موفقیت بیشتری کسب می­کنند، معمولاً خود دارای ویژگی­هایی بوده و همچنین اصول حاکم بر جلسات آن­ها به­ گونه­ای بوده که با فراهم کردن شرایطی ایمن و مطلوب برای این دسته از مراجعین، مسیر را برای مطرح کردن مسائل، شنیدن آن­ها و در نهایت حل و فصل آن­ها هموار می­کنند.
 

---

روابط موازی شامل برقراری ارتباط جنسی، احساسی و عاشقانه یک فرد متأهل با جنس مخالف خارج از چارچوب¬ خانواده است و نقض تعهد رابطه دونفره می¬باشد. این پژوهش باهدف شناسایی نگرش مشاوران خانواده نسبت به دلایل و زمینه¬های شکل‌گیری روابط موازی در بین زوجین شهر اهواز با استفاده از رویکرد کیفی و روش نظریه زمینه¬ای و با نمونه¬گیری نظری و هدفمند، ۲۰ نفر از مشاوران مراکز دولتی و خصوصی خانواده با مصاحبه¬های عمیق صورت گرفت. فرایند نمونه¬گیری نظری تا مرحله اشباع داده¬ها ادامه یافت. داده¬های گردآوری شده با استفاده از کدگذاری باز، محوری و گزینشی تحلیل شد. مدل ظهوریافته شامل سه بعد شرایط، کنش- تعامل¬ها و پیامدهاست. بعد «شرایط« شامل اضمحلال نگرش¬ها و عقاید عمومی، فضای مجازی تسهیل‌کننده روابط فرا زناشویی، هیجان‌خواهی و عدم مراقبت از بدن، متمایل نبودن زوجین نسبت به گفت‌وگو با هم، حفظ‌نکردن پرچین¬های زندگی شخصی، غوطه ور شدن در نقش¬های خانوادگی و اجتماعی، تحمیل انتخاب و اعتراض پنهان، تجربه عشق مدرن و سرخوردگی زناشویی، نداشتن توان مقابله، فقدان رضایت از زندگی زناشویی، بعد «کنش-تعامل»، شامل تلاش جهت تسکین باتکیه ‌بر دیگری مهم، بعد «پیامدها»، شامل از بین‌رفتن فرهنگ شرم و حیا، خودفریبی و دیگر فریبی مکارانه، جدال با خود و در جستجوی عشق وسواسی، انزوای اجتماعی و شیوع آسیب‌های اجتماعی که حول مقوله هسته "اعتراض پنهان  به زندگی بدون عشق" شکل گرفته¬اند.