دوره 23، شماره 91 - ( 9-1403 )
جلد 23 شماره 91 صفحات 195-168 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Dadfarnia S, Mahdiye A, Dadkhah K, seyfi Kashani F. The Relationship between Personality Traits and Addiction Tendency: The Mediating Role of Emotion Regulation Strategies. QJCR 2024; 23 (91) : 6
URL: http://irancounseling.ir/journal/article-1-1941-fa.html
URL: http://irancounseling.ir/journal/article-1-1941-fa.html
دادفرنیا شکوفه، مهدیه عارفه، دادخواه کوثر، سیفی کاشانی فاطمه. رابطه ویژگی‌های شخصیتی و گرایش به اعتیاد : نقش میانجی راهبردهای تنظیم هیجان. پژوهش های مشاوره. 1403; 23 (91) :168-195
URL: http://irancounseling.ir/journal/article-1-1941-fa.html
(نویسنده مسئول)، دکتری روان‌شناسی بالینی، استادیار، گروه روان‌شناسی، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه یزد، یزد، ایران. Sh.dadfarnia@yazd.ac.ir
چکیده: (783 مشاهده)
هدف: پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه ویژگی‌های شخصیتی و گرایش به اعتیاد با میانجی‌گری تنظیم هیجان در دانشجویان دانشگاه یزد انجام شد.
روش: روش پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی بود و جامعه آماری شامل تمامی دانشجویان دانشگاه یزد در نیم‌سال اول تحصیلی سال 1402-1401 بود که از بین آن‌ها 210 نفر به شیوه نمونه‌گیری دردسترس انتخاب شدند. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه‌های پنج عاملی شخصیت NEO فرم کوتاه (مک‌کری و کاستا،1992)، تنظیم شناختی هیجان (گارنفسگی و همکاران، 2001) و گرایش به اعتیاد (وید و بوچر، 1992) استفاده شد. داده‌ها با تحلیل مسیر و نرم‌افزارهای SPSS نسخه 24 و PLS نسخه 3/3 تحلیل شدند.
یافته‌ها: مدل پیشنهادی برازش مطلوبی داشت. یافته‌ها نشان داد که اثر مستقیم ویژگی شخصیتی روان‌رنجوری بر گرایش به اعتیاد (ρ=0.00, β=0.30) مثبت و معنادار و اثرات مستقیم ویژگی‌های شخصیتی برون‌گرا (ρ=0.00, β=-0.32) و وجدان‌گرایی (ρ=0.00, β=-0.24) بر گرایش به اعتیاد منفی و معنادار بود، اما بین ویژگی شخصیتی توافق‌پذیری (ρ=0.09, β=-0.11) با گرایش به اعتیاد اثر مستقیم و معناداری یافت نشد. همچنین اثر مستقیم روان‌رنجوری با راهبردهای ناسازگارانه (ρ=0.00, β=0.47) و اثرات مستقیم برون‌گرا (ρ=0.00, β=0.43) و وجدان‌گرایی (ρ=0.01, β=0.18) با راهبردهای سازگارانه معنادار بود. درحالی‌که بین راهبردهای ناسازگارانه با گرایش به اعتیاد (ρ=0.00, β=0.17) رابطه معناداری وجود داشت، اثر مستقیم راهبردهای سازگارانه بر گرایش به اعتیاد (ρ=0.06, β=0.12) معنادار نشد. همچنین مسیر غیرمستقیم ویژگی شخصیتی روان‌رنجوری بر گرایش به اعتیاد با نقش واسطه‌ای راهبرد ناسازگارانه (ρ = 0.00, β = 0.09) معنادار شد.
نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد ویژگی شخصیتی به عنوان متغیر مستقل و تنظیم هیجان به عنوان متغیر میانجی، عامل مهمی در پیش‌بینی گرایش به اعتیاد است که می‌توانند در طرح‌ریزی مداخلات پیشگیرانه و کارگاه‌های آموزشی در زمینه مدیریت و کنترل راهبردهای تنظیم هیجان مفید واقع گردد.
روش: روش پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی بود و جامعه آماری شامل تمامی دانشجویان دانشگاه یزد در نیم‌سال اول تحصیلی سال 1402-1401 بود که از بین آن‌ها 210 نفر به شیوه نمونه‌گیری دردسترس انتخاب شدند. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه‌های پنج عاملی شخصیت NEO فرم کوتاه (مک‌کری و کاستا،1992)، تنظیم شناختی هیجان (گارنفسگی و همکاران، 2001) و گرایش به اعتیاد (وید و بوچر، 1992) استفاده شد. داده‌ها با تحلیل مسیر و نرم‌افزارهای SPSS نسخه 24 و PLS نسخه 3/3 تحلیل شدند.
یافته‌ها: مدل پیشنهادی برازش مطلوبی داشت. یافته‌ها نشان داد که اثر مستقیم ویژگی شخصیتی روان‌رنجوری بر گرایش به اعتیاد (ρ=0.00, β=0.30) مثبت و معنادار و اثرات مستقیم ویژگی‌های شخصیتی برون‌گرا (ρ=0.00, β=-0.32) و وجدان‌گرایی (ρ=0.00, β=-0.24) بر گرایش به اعتیاد منفی و معنادار بود، اما بین ویژگی شخصیتی توافق‌پذیری (ρ=0.09, β=-0.11) با گرایش به اعتیاد اثر مستقیم و معناداری یافت نشد. همچنین اثر مستقیم روان‌رنجوری با راهبردهای ناسازگارانه (ρ=0.00, β=0.47) و اثرات مستقیم برون‌گرا (ρ=0.00, β=0.43) و وجدان‌گرایی (ρ=0.01, β=0.18) با راهبردهای سازگارانه معنادار بود. درحالی‌که بین راهبردهای ناسازگارانه با گرایش به اعتیاد (ρ=0.00, β=0.17) رابطه معناداری وجود داشت، اثر مستقیم راهبردهای سازگارانه بر گرایش به اعتیاد (ρ=0.06, β=0.12) معنادار نشد. همچنین مسیر غیرمستقیم ویژگی شخصیتی روان‌رنجوری بر گرایش به اعتیاد با نقش واسطه‌ای راهبرد ناسازگارانه (ρ = 0.00, β = 0.09) معنادار شد.
نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد ویژگی شخصیتی به عنوان متغیر مستقل و تنظیم هیجان به عنوان متغیر میانجی، عامل مهمی در پیش‌بینی گرایش به اعتیاد است که می‌توانند در طرح‌ریزی مداخلات پیشگیرانه و کارگاه‌های آموزشی در زمینه مدیریت و کنترل راهبردهای تنظیم هیجان مفید واقع گردد.
شماره‌ی مقاله: 6
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
مشاوره توانبخشی
دریافت: 1402/4/21 | پذیرش: 1403/7/1 | انتشار: 1403/9/29
دریافت: 1402/4/21 | پذیرش: 1403/7/1 | انتشار: 1403/9/29
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
